Hay còn gọi là nhận thức về cách mình suy nghĩ, thinking about thinking – suy nghĩ về cách bản thân tư duy, nhận thức về nhận thức của mình, hay HOTS – High-order thinking skills – các kỹ năng tư duy phát triển theo tầng. Nếu thiếu đi hiểu biết và kỹ năng này, thì khó mà có thể học được critical thinking – tư duy phản biện. Do đó, để có thể rèn luyện tư duy phản biện, trước hết, bạn cần dành thời gian quay lại với bản thân, tìm hiểu và nhận thức cách bản thân mình tư duy, suy nghĩ xem có vấn đề gì không, và rèn luyện các tầng kỹ năng HOTS này nhé.
Từ dưới lên trên, bắt đầu bằng
Remember – Nhớ: khả năng nhớ lại các khái niệm và dữ liệu cơ bản
Understand – Hiểu: giải thích được ý tưởng hay khái niệm
Apply – Áp dụng: sử dụng được thông tin vào các tình huống mới
Analyze – Phân tích: Xây dựng được kết nối giữa các ý tưởng, khái niệm với nhau
Evaluate – Đánh giá: đưa ra được các luận cứ cho quyết định của mình
Create – Tạo ra được các ý tưởng hay tác phẩm mới của riêng mình
Nếu nhìn vào hệ thống giáo dục Việt Nam, chỉ bằng cách dạy cho học thuộc lòng và hiểu thì chúng ta đang không xây dựng cho các em tư duy phản biện, và còn ở rất xa so với khả năng độc lập suy nghĩ và sáng tạo. Chính vì vậy, ngay cả người lớn tại Việt Nam cũng rất nhiều người thiếu tư duy phản biện vì chưa được rèn luyện bao giờ đến tầng cao hơn của Apply – áp dụng cái đã học vào tình huống mới, hay Analyze, nói chi đến Create. Ai nói sao nghe vậy. Ai bảo sao làm vậy thì analyze – xây dựng kết nối giữa các ý tưởng mới chỗ nào. Và cùng vì vậy, Việt Nam thiếu sáng tạo.
Giờ, bạn nên ngồi lại suy nghĩ về cái sự suy nghĩ của mình, xem mình đang ở đâu, và cần rèn luyện các tầng trên thế nào, để phát triển kỹ năng tư duy cho bản thân. Và đối với con cái thì nên cho các em được học kỹ năng sáng tạo - create từ nhỏ để các em được rèn luyện thành thói quen khi giải quyết vấn đề.
Comments