Gặp gỡ rất nhiều doanh nghiệp nhỏ & doanh nghiệp startup trong thời gian qua, tôi nhận thấy các bạn hay khó khăn về chuyện cổ đông và hợp tác.
Có người thì chọn bạn bè để hợp tác làm ăn chung. Bạn bè hồi cà phê, nhậu nhẹt, tán dóc thì không sao. Khi bắt đầu làm ăn, tính toán tiền bạc, thiệt hơn là bắt đầu có chuyện. Có khi bạn bè thấy thân thì cho ta cảm giác an tâm vậy thôi, chứ khả năng đóng góp của bạn bè vào sự phát triển của doanh nghiệp có khi là bằng không, nhiều khi lại còn khiến ta phải suốt ngày lo chuyện damage control – quản lý thiệt hại.
Có khi, ta thấy ai đó có tiền, và đối với họ tiền bạc không thành vấn đề. Họ nhìn thấy cơ hội và sẵn sàng bỏ tiền vào cho ta phát triển kinh doanh. Thế là ta hợp tác. Một quan hệ chỉ dựa trên tiền bạc trước sau gì cũng có vấn đề. Phù thuỷ tài chính là những người bỏ tiền ra và muốn đồng tiền quay lại thật nhanh, với lợi ích gấp nhiều lần trong thời gian ngắn nhất. Bạn làm bao nhiêu giờ trong một ngày. Bạn lao lực ra sao để phát triển công ty. Họ không quan tâm nhé. Và mọi quyết định đều xuất phát từ đồng tiền, và mọi giải pháp phải đến từ đồng tiền. Bạn hoang mang “Sao lại có thể đối xử với tôi như thế?” Trên thực tế, đó là cách mà họ vận hành. Bạn mới chính là người lao vào vì ham đồng tiền sẵn có. Họ đâu có lỗi gì!
Bạn có bao giờ hỏi mình “Tại sao tôi làm việc tôi đang làm?” Một doanh nghiệp ra đời luôn luôn phải bắt đầu từ chữ “why – tại sao” Đó là mục đích của bạn, mục đích phát triển của doanh nghiệp. Có khi nó là để giúp cho thế giới này xanh hơn. Có khi nó sinh ra để mang mọi người đến gần nhau hơn. Mục đích của bạn là gì? Nếu bạn chưa tìm ra mục đích mang tính giá trị và cộng đồng, giải quyết một vấn đề khó khăn nào đó cho cuộc sống, có lẽ điều bạn cần tìm không phải là đối tác mà là câu trả lời cho câu hỏi “tại sao?” Khi trả lời được “tại sao?”, bạn sẽ biết phải tìm ai cùng hợp tác. Họ mua chữ tại sao. Họ không mua cơ hội. Và họ không hợp tác chỉ để kiếm tiền.
Don’t rush! Đừng vội vã! Bạn thử nhắm mắt lại và nghĩ về chữ “tại sao” đi. Và hãy đi tìm người sẽ dấn thân cùng bạn, dù nắng hay mưa, dù xa hay gần, chỉ vì một chữ “why”.
Comments