Ai nói gì nói gì mình cũng kêu ờ làm đi rồi tính tiếp. Talk is cheap - nói là thứ rẻ tiền nhất trên đời. Ai cũng nói được. Ai cũng ra chỉ thị quyết định được. Ai cũng hùng biện diễn thuyết được. Ai cũng bày tỏ đam mê nhiệt huyết giúp đỡ người khác được. Nhưng mà tới đoạn triển khai thực hiện, tới đoạn bắt tay vào làm là 90% tắt bếp.
Why? Xin thưa là from idea to execution - từ ý tưởng đến hiện thực là mấy chục ngàn năm ánh sáng. Cho nên, phải có action plan - kế hoạch hành động là vậy. Cho nên phải có checklist công việc rõ ràng cụ thể là vậy. Cho nên, phải có prototype - mẫu thử là vậy. Cho nên, phải có pilot - thử nghiệm diện nhỏ là vậy. Mọi ý tưởng, chỉ thị, quyết định nghe hay ho kiểu gì cũng chìm xuồng nếu không có tư duy hệ thống và logic, nếu không làm việc khoa học và chặt chẽ, không quản trị dự án chuyên nghiệp và chi tiết.
Từ việc lớn đến chuyện nhỏ, tất cả đều như thế. Làm gì cũng phải có kế hoạch, có quản trị, có tổ chức, có triển khai chi tiết thành hành động cụ thể. Kiểu chung chung, nói nói, high level - tư duy tầng cao vun vút mà không có đứa nào hiểu và biết triển khai chi tiết thì nói chơi cho vui chớ hông có miếng ảnh hưởng nào. Người làm lãnh đạo vì vậy phải biết zoom in zoom out, khi cao khi thấp, khi bức tranh to rộng khi chi tiết nhỏ xíu xiu. Chứ ngồi đó nói không đứa nào biết làm hay làm đúng thì vỡ mộng. Rồi hông lẽ mình đi đổ thừa cấp dưới? Rồi hông lẽ mình đi biện giải là tại mấy đứa trong team? Ai chơi vậy kỳ. Sao không đổ thừa tại mình không biết chọn tướng, dụng binh? Sao không tự nhận tại mình không có tài thao lược?
Nhưng mà ở Việt Nam, sao sếp thì nhiều quá mà lính làm cho ra trò thì ít quá. Ai cũng chiến lược tầm vóc nhìn xa trông rộng nhưng kêu động tay thì bỏ chạy. Ai cũng nói năng như “diễn thiệt” nhưng kêu chạm chân thì biến mất không còn chút bóng hình. Ai cũng nghĩ về những giấc mơ hoành tráng nhưng đưa cái task đời thường thì bó tay. Ai cũng powerpoint chục chục slide nhưng kêu làm đi thì tại vì thì là bị nên không làm được. “Ảo tưởng sức mạnh” là bộ môn trường nào cũng dạy hay sao?
Giờ sorry nha. Cầm cái khăn đi lau cái bàn đi. Đang ở nhà đó. Cái bàn không biết lau sao cho sạch, không có tâm lau cho sạch, nghĩ nó tầm thường quá so với năng lực của mình thì thôi lên trển ngồi, chớ ở dưới này toàn người làm không cần người chồi chỉ. Nhất là trong thời thế bây giờ, khi mọi thứ đều khó khăn, khi tất cả tổ chức phải scale down - thu nhỏ lại và tất cả mọi người đều phải đảm nhiệm nhiều vai trò, nhiều công việc, nhiều dự án cùng một lúc. Ai có khả năng thực chiến, triển khai nhanh, bắt tay vào thử nghiệm và xông ra làm ngay sau khi có ý tưởng thì người đó hợp thời và trở thành nhân tài được trọng dụng. Vậy thôi. Từ ý tưởng đến hiện thực là 2 thế giới rất khác nhau. Thời này ta cần world travellers - những kẻ du hành giữa nhiều thế giới khác nhau và ở đâu cũng đều thích nghi, linh hoạt và hiệu quả.