Tình hình chung là, khi công ty / tổ chức scale - phát triển nhanh quá, thì chuyện xáo trộn tổ chức và nhân sự là chuyện đương nhiên. Thế trận nào binh pháp ấy. Khi cần phải lập lại thế cờ mới, câu hỏi đầu tiên luôn luôn là, tướng nào quân nào sẽ đánh trận tương lai. Trận quá khứ, hiện tại và tương lai là những trận chiến hoàn toàn khác nhau, mục tiêu khác, đòi hỏi khác, cần những kỹ năng và kiến thức khác, cần thái độ và sự cam kết khác. Do đó, để đánh thắng trận tương lai, vì hoạch định là để chiến thắng, người đánh cờ phải xác định rất rõ đâu là những quân cờ quyết định sự thành bại của mình. Từ đó, họ sẽ phải làm một chuyện, là đi tìm quân cờ tương lai.
Mục tiêu rất rõ ràng, đi tìm quân cờ tương lai. Những quân cờ này có thể ở đâu? Có lẽ sự bắt đầu luôn là từ những quân cờ mình đang có. Bao nhiêu trong số họ có tiềm năng và khả năng trở thành quân cờ trên bàn cờ mới? Bao nhiêu trong số họ có thể ngay và luôn? Bao nhiêu có tiềm năng nhưng cần thời gian để nuôi lớn? Mình có thời gian để làm chuyện này không? Hay thời gian gấp quá, hoặc là họ phải lớn lên rất nhanh, hoặc là mình đành nuôi lớn họ cho những trận sau? Có bao nhiêu vị trí không tìm được người từ bàn cờ cũ, dơn giản vì họ không đủ khả năng hay hoàn toàn chưa sẵn sàng? Nếu thế, mình sẽ phải tìm những quân cờ mới này từ bên ngoài. Vậy thì tìm ở đâu, tìm người nào phù hợp với văn hoá của tổ chức đây? Chỉ là một bàn cờ mới của tương lai, có bao nhiêu đó quyết định khó khăn phải đưa ra về nhân sự.
Cho nên, dù làm tướng hay làm quân, nếu bạn muốn là một phần trong sự phát triển của một tổ chức, bạn luôn luôn phải đánh cả 2 bàn cờ, hiện tại và tương lai. Nếu chỉ chăm chăm vào hiện tại, bạn chỉ thuộc về bàn cờ hôm nay và có thể sẽ không còn “liên quan” đến bàn cờ mới của tương lai. Nếu chỉ lo nghĩ về bàn cờ tương lai mà quên quản trị hiện tại, quên deliver key results - đạt được những mục tiêu và kết quả đã đề ra, bạn trở thành kẻ mơ mộng và quên bén thực tại. Vì thế, dù làm công hay làm chủ, bạn đều phải quản trị song song hai thế giới: hiện tại và tương lai. Thiếu đi bất kỳ một mệnh đề nào, con đường sự nghiệp của mình cũng đều đứt gãy.
Phần lớn người đang làm việc mà tôi đã gặp, chắc đến 80% đều bị rơi vào cái bẫy “hiện tại”, quay cuồng trong mớ công việc đổ dồn lên đầu cổ hàng ngày, xoay vần trong đó không có lối ra. Mỗi ngày buông công việc ra, dù đã cố hết sức, mớ bòng bong vẫn cứ ở đó, vẫn cứ như vũng lầy kéo chân mình xuống sự tuyệt vọng. Và cứ thế, ngày ngày trôi qua trong sự hoảng loạn và bất lực, việc không xong, kết quả không đạt, áp lực từ trên đè xuống, không còn thời gian để phát triển bản thân nói gì tới việc nghĩ về tương lai. Tương lai trở thành sự xa xỉ, hoang tưởng, điểm chấm mơ hồ về hành trình không lối thoát…. Đây là chuyện bình thường trong thế giới bình thường, của những người không biết quản trị hiện tại và tương lai. Nếu bạn đang ở trong tình trạng này, có lẽ bạn nên dừng lại ngay, hỏi mình những câu hỏi như sau để định hình lại hành trình tiếp nối.
Những mục tiêu quan trọng nhất tôi cần tập trung vào ngay lúc này, tuần này, tháng này, quý này là gì?
Những kết quả tương ứng của những mục tiêu trên mà tôi cần đạt được là gì?
Để thực hiện tốt những mục tiêu trên và tạo ra kết quả tương ứng thì những nguồn lực quan trọng nhất tôi cần là gì? Tôi đã có chưa? Tôi có cần bổ sung không? Nếu có thì giải pháp bổ sung của tôi là gì?
Tương lai mà công ty, tổ chức hướng tới nhìn ra sao? Ở đó, có những vai trò gì tôi muốn được trao cho cơ hội?
Để nắm bắt được cơ hội đó tôi cần có những kiến thức, kỹ năng, phẩm chất gì?
Tôi đã có gì, chưa có gì, cần nâng cấp gì trong hiện tại để có thể thuyết phục được tổ chức trao cho tôi cơ hội đó?
Đội ngũ nào sẽ là đội ngũ tương lai của tôi? Có ai trong hiện tại có tiềm năng phát triển để hỗ trợ tôi cho tương lai đó không?
Nếu có, họ cần được bổ sung những kiến thức, kỹ năng, phẩm chất gì?
Có vị trí hỗ trợ nào trong đội ngũ không thể nâng cấp từ những người hiện có hay không? Nếu có, hướng giải quyết của tôi là gì?
Tôi cần cân đối lại cách đầu tư thời gian của mình ra sao giữa hiện tại và tương lai để quản trị tốt cả hai?
Công ty, tổ chức nào cũng phải scale - phát triển theo thời gian, đặc biệt là trong sự chuyển động của kinh tế sáng tạo thì tốc độ scale là vận tốc ánh sáng. Do đó, trừ phi bạn không muốn phát triển, còn lại thì tự bạn phải chịu trách nhiệm về sự scaling - phát triển bản thân để còn “liên quan” với tương lai, dù là tương lai của tổ chức, của ngành nghề, hay của thế giới.