Sau khi mình đăng lên blog bài “Người tử tế bây giờ ít lắm em ơi” thì một bạn trẻ đọc xong bèn gởi cho mình câu hỏi “Vậy còn mảnh đất nào cho người tử tế không cô?” Câu hỏi hợp lý, nhưng có lẽ đan chút ngây ngô của người mới lớn chưa trải sự đời. Mà không sao. Hôm nay mình sẽ cùng các bạn đi tìm mảnh đất tử tế xem nó có còn hiện diện.
Tử tế không có nghĩa là ngây ngô!
Mình nhớ có một bạn trẻ trách mình đại ý thế này, chị dạy em sống tử tế, em hồn nhiên xông ra tử tế với mọi người, kết quả là em bị người ta chà cho nát bét tại công sở. Vậy nghĩa là đời này không ai có thể tử tế mà sống nổi. Concept này là lý tưởng, hông có thực tế. Mình giật mình, ừ thì ra mình trải qua quá nhiều nên chọn tử tế, còn bạn trẻ chưa trải đời, thiếu kinh nghiệm, thiếu hiểu biết nên gặp trắc trở, bị đánh vỡ mặt âu cũng là chuyện đương nhiên. Cũng như từ bi phải đi đôi với trí huệ, tử tế phải có hiểu biết. Cứ tung tăng hớn hở thì trước sau cũng gặp quân lưu manh nó lợi dụng, chơi xấu, quay xe, đâm chết tươi lúc nào không biết. Thường thì khi gặp hoàn cảnh như vậy, bạn sẽ oán trách cuộc đời, oán trách con người, cho rằng thế giới này rất xấu xa và mất hết niềm tin vào tất cả. Đó cũng là lý do vì sao có tin nhắn “Cô ơi con sợ con người”. Nhưng nếu gom cá cả bể như thế chỉ dựa vào một vài trải nghiệm cá nhân không tốt thì thật ra bạn đang generalize - lấy vài chuyện cụ thể mà khái quát hoá lên thành cả xã hội, cả thế giới. Vậy theo bạn là hợp lý hay không hợp lý?
“Người tử tế bây giờ ít lắm em ơi” nghĩa là số ít, không phải số nhiều, nhưng giống loài này nói gì nói vẫn đang tồn tại. Mà có là được rồi. Còn là có đất. Còn mảnh đất nào không? Đương nhiên là còn. Nhưng quyết định mình có thuộc loài này, có thuộc mảnh đất này hay không là quyết định cá nhân. Ở đây mình không bàn chuyện đúng sai. Nhiều người tâm hướng thiện nhưng đời chát quá nên bỏ cuộc, đầu hàng, thoả hiệp. Lòng thì bất an nhưng chuyện tào lao thì vẫn cứ làm, vì bản lĩnh không đủ để mà tin vào, giữ chặt giá trị cốt lõi, đại diện của bản thân. Số người này thật ra đông lắm. Họ biết và muốn tử tế, nhưng họ không vượt qua nổi hoàn cảnh, môi trường, đặc biệt là trong cái thế vô đạo đức vỡ bờ trong xã hội hiện nay. Họ bị động ngồi chờ, mong sao cho môi trường trong sạch và lý tưởng hơn mới dám đổi vai tử tế.
Giờ, ngoài kia nó phức tạp và tào lao như vậy, mình cũng không thể ngây ngô tinh khôi mà xông ra tử tế với tất cả mọi người. Phải học cách hiểu mình, hiểu người, có trí thông minh cảm xúc đủ cao để biết cần làm gì, đối xử thế nào, trình diễn ra sao trong từng trường hợp. Vậy, nghĩa là phải học quản trị bản thân, học EI - trí thông minh cảm xúc, học xây dựng nội lực đã rồi hãy lon ton rón rén bước ra. Không thì lại bị cái đám lưu manh số đông ở ngoài kia nó nện cho mà vỡ mặt, nhé!
Muốn tử tế, phải bản lĩnh!
Thiệt tình là chuyện nhận diện người tử tế nó khó má ơi luôn. Có kẻ sơ hở, hỏi vài câu, gặp vài lần là biết họ không tử tế. Nhưng có người trời ơi mặt mày đạo đức, ăn nói đúng concept, xuất hiện như bụt, vì diễn quá nhập vai. Level lừa đảo bậc thượng thừa thì mình có cố cũng không qua nổi. RỒi một buổi chiều nắng nghiêng nghiêng nào đó, họ hiện nguyên hình. Và ta, ngã ngửa, rơi tự do vì cái mặt nạ sân khấu quá tài tình của họ. Ta bị gạt! Đời mà, mặt nạ nó free, nên bọn nhập vai nó vừa đông lại vừa xuất sắc. Chuyện vài ba lần, năm ba bận bị lừa té ghế là chuyện hết sức bình thường. Người bản lĩnh là người nhận diện được kẻ tào lao, nhưng không có nghĩa là đạt tới cảnh giới zero deception - không bao giờ bị lừa. Bản lĩnh là lỡ có bị lừa thì vẫn tỉnh bơ, nhặt lấy bài học, sắp xếp lại tinh thần, giữ vững giá trị của mình rồi đi tiếp. Càng đi, càng trải, càng mở lòng ra mà tử tế, và lại càng giảm thiểu cơ hội cho phép những kẻ lưu manh ở ngoài kia nó tổn thương mình. Muốn tử tế, phải bản lĩnh là như thế.
Người tử tế, họ kết nối sâu
Càng bản lĩnh, người ta càng tử tế. Càng tử tế, người ta càng bớt lao xao. Chỉ có những đứa chẳng hiểu gì sự đời, hoặc tâm nhuốm đen lợi ích cá nhân mới bơi ra ngoài kia càn quét quan hệ. Họ kết nối hời hợt, theo chủ đề lợi ích, lợi dụng được thì xông vào, không lợi dụng được thì quăng ra. Ai càng lợi dụng và thao túng được thì nhích vô, nhào tới, chị chị em em phát rợn tóc gáy. Ai thiếu năng lượng tiền tệ thì họ chả thèm đoái hoài, không chút quan tâm, chẳng thèm để mắt. Thứ này trong xã hội đông như trẩy hội, đi đâu cũng gặp, đến đâu cũng thấy, mình tránh họ tìm. Có điều, loại tâm can lộn xộn này nhìn một phát vào tim là vỡ ra ngay. Người bản lĩnh và tử tế họ scan qua một vài lần lả hiểu hết. Cho nên, họ không quan tâm, tránh xa nhất có thể, và tuyệt nhiên không hợp tác.
Người tử tế, họ biết đời này kiếm người tương tự như mình khó lắm, nên gặp đúng người họ sẽ kết nối rất sâu. Khi tìm thấy nhau, người ta yêu thương, tin tưởng, hỗ trợ nhau. Trước hay sau gì, họ cũng trở thành bạn chí thân, quan hệ chí cốt và giúp đỡ nhau vô điều kiện. Lực hút của người tử tế cực mạnh. Khi đã tìm thấy nhau rồi, họ trân quý và xây dựng quan hệ đó như tài sản quan trọng nhất trong đời. Cho nên, mình tử tế đã, rồi mình sẽ gặp họ, rồi mình sẽ bình thản hiện diện trên mảnh đất tử tế kia. Đừng vội vã, chớ lao xao. Birds of the same feather fly together - chim cùng lông sẽ bay cùng với nhau, người cùng giá trị sẽ tìm thấy nhau bạn nhé.
Còn mảnh đất nào cho người tử tế hay không? Câu trả lời là của bạn, phụ thuộc vào tâm thế và bản lĩnh của bạn, tương đương với trải nghiệm và trí huệ của bạn.
Kommentarer