TÌM SẾP CHÍNH LÀ TÌM THẦY

Rất nhiều bạn trẻ khi gặp vấn đề với sếp hay ib hỏi mình em phải làm sao. Ngẫm lại, đó giờ chắc cũng có nhiều bạn trẻ khi làm việc với mình cũng gặp vấn đề và đi hỏi người khác em phải làm sao. Hôm nay tôi sẽ lấy cách tư duy của mình để giải câu hỏi muôn năm này của người trẻ khi đi làm. 

Khi bạn còn chập chững, nghề chưa vững, network chưa có, tâm chưa bình để nhìn rõ và lèo lái cảm xúc bản thân, bạn đừng đi tìm công việc mà hãy đi tìm sếp giỏi. Người ta chỉ lựa chọn được công việc như ý khi đã có đủ năng lực, cả năng lực chuyên môn lẫn năng lực vận hành độc lập, năng lực điều chuyển cảm xúc, khả năng giải quyết vấn đề xuất sắc và khả năng bền bỉ, vững vàng trong sóng gió. Bằng không, thì đừng lựa chọn công việc, struggle - chật vật với lựa chọn, rồi nản chí mà bỏ cuộc. Công việc chỉ có thể suông mượt khi năng lực của bạn đã đủ “flow” để quản trị & phát triển nó. Để hiểu hơn về flow, bạn hãy đọc bài này: “Không tìm thấy đam mê thì hãy tìm flow” - https://www.nguyenphivan.com/post/flow-passion-dam-me

Vậy làm sao để biết mình đủ hay chưa đủ? Bạn chỉ cần đặt cho mình 3 câu hỏi như sau:

• Tôi đã có khả năng nhận bất kỳ đề tài, vấn đề nào từ sếp, không cần sếp giải thích hay chỉ đạo cụ thể vẫn có khả năng tư duy, lên kế hoạch và triển khai chính xác hay chưa? Nếu có thì bạn có năng lực chuyên môn. Nếu chưa thì bạn đang còn chập chững trong nghề.

• Khi gặp vấn đề về “quan hệ” hay chính trị công sở, tôi đã có khả năng tự mình hoá giải chưa, hay thường xuyên bị stress, bế tắc không biết phải làm sao? Nếu câu trả lời là có khả năng hoá giải, không hề stress chút nào thì bạn đã có EI - Emotional Intelligence - Trí thông minh cảm xúc để tự mình giải quyết các vấn đề cảm xúc của bản thân và biết cách lèo lái các mối quan hệ xã hội. Nếu chưa thì bạn cần học & rèn luyện thêm về EI & cần được mentor.

• Tôi đã có kỹ năng tự sắp xếp công việc, quản trị được quỹ thời gian và tiến độ dự án, công việc của mình một cách logic, khoa học, theo đúng deadline và lead time - thời gian chuẩn bị cho bản thân, biết cách điều phối cả thời gian và kết quả liên quan của đội ngũ những người cùng làm, cùng tham gia chưa? Nếu có thì bạn đã sẵn sàng và đủ năng lực vận hành độc lập. Nếu chưa thì bạn cần học thêm các kỹ năng như kỹ năng tổ chức, kỹ năng quản trị quỹ thời gian, quản trị dự án, quản trị quan hệ. 

Rồi bạn thử hỏi và tự trả lời đi. Nếu câu trả lời là có hết thì bạn đủ sức tự mình lựa chọn công việc. Còn chưa thì có lẽ bạn đừng nên tìm công việc mà nên đi tìm sếp, vì sếp chính là người mentor tốt nhất cho bạn trong cả nghề nghiệp chuyên môn và những năng lực bạn còn thiếu để vận hành độc lập. 

Nhưng đời này ít khi có sự hoàn hảo. Có khi, tìm được job bạn thích, theo mức lương bạn muốn thì lại không có được sếp giỏi và có tâm để mentor mình. Có khi tìm được sếp xịn thì job và lương lại không như ý. Nếu không có ý thức về việc bản thân muốn gì và cần gì trong thời điểm này thì đương nhiên ai đi làm cũng muốn lương cao. Được cả hai thì quá perfect. Nhưng khi không được cả hai mà đời bắt ta lựa chọn, nếu là tôi, tôi sẽ luôn chọn sếp giỏi để đi theo mà học. Còn chuyện lương lậu thì, khi mình đủ vững vàng, tiền đương nhiên sẽ đến. Còn trong thời gian còn chập chững đi học, tiền đủ nuôi sống bản thân là ấm lắm rồi. Hãy nghĩ là, mình đang được học bổng để đi học mà còn được trả lương nữa chứ. 

Thông thường, tôi thấy các bạn trẻ hay bị lâm vào trạng thái cứ hễ sếp là mình bật chế độ phòng vệ, đề phòng, không giao tiếp và có chiều hướng chống đối. Cho nên, khi gặp vấn đề, thà đi hỏi người ngoài cách giải còn hơn là đi hỏi sếp. Kỳ thực, người ngoài dù có năng lực cỡ nào cũng không hiểu thấu tình huống và ngữ cảnh của vấn đề mà bạn đang gặp phải bằng người ở bên trong. Cho nên, cuối cùng, sếp trực tiếp của bạn mới chính là người phù hợp nhất để mentor cho bạn. Tìm sếp chính là tìm thầy. Khi hiểu ra điều này, và khi biết mình cần tìm thầy hơn là tìm việc, bạn sẽ dễ dàng định hướng đúng, chọn đúng và hành trình phát triển bản thân song song với phát triển sự nghiệp của bạn sẽ thuận gió hơn. Rồi một mai, khi bạn đã vững vàng rồi, hãy trả lại cho bản thân sự tự do lựa chọn, và quan trọng hơn nữa là, hãy trở thành sếp mentor của thế hệ tiếp nối. Đời có vay có trả, nhưng có khi không phải trả lại mà là pay it forward - trả về phía trước….